Hulp voor één kind of (ook) voor het hele gezin? Ongemerkt kun je als gezinsleden allerlei patronen in stand houden. Systeemtherapie (ook wel gezinstherapie genoemd) kan helpen om hier inzicht in te krijgen. Soms is pas dan echte verandering mogelijk.
Het kan lang lijken alsof één persoon in een gezin de ‘veroorzaker’ is van de problemen die er bestaan. Degene ‘waar iets mee is’ moet dan geholpen worden, is vaak de overtuiging. Soms is (daarnaast) echter een andere benadering nodig: gezins- of systeemtherapie, waarbij verbanden, patronen, posities en overtuigingen tussen gezinsleden centraal staan. Alle betrokkenen kijken dan naar hun aandeel in de situatie. Ook patronen en overtuigingen vanuit de gezinnen waarin de ouders zijn opgegroeid zijn hierin relevant.
Door te kiezen voor gezinstherapie en systeembegeleiding is de insteek niet meer (alleen) ‘ik heb een hulpvraag voor mijn kind’, maar ‘wij willen inzicht in hoe wij het met zijn allen doen’.
Door patronen inzichtelijk te maken en bewustwording te creëren bij elk individu in het systeem ontstaat er meer ruimte, en dus meer keuzevrijheid. Er ontstaat dan heel langzaam een reactie die vanuit jezelf komt en niet vanuit oude pijn of onbewuste gewoonte. Als alle gezinsleden weer in hun eigen kracht komen te staan en hun eigen, unieke positie weer kunnen innemen, wordt het mogelijk om echt dingen te veranderen en ook meer begrip voor elkaar te krijgen.
Systeemtherapie kan ook helpen om meer inzicht te krijgen in de problematiek van het kind waar de hulpvraag ooit ontstond, omdat dit nooit op zichzelf staat. Iemands omgeving is altijd van invloed, wat er ook speelt. Nog sterker, soms kan een diagnose of probleem van een kind worden versterkt als de overige gezinsleden zich blijven gedragen zoals ze altijd deden. De disbalans in het gezin blijft dan bestaan terwijl de focus alleen op dat kind komt te liggen. Het kind voelt zich mogelijk niet begrepen en wordt bevestigd in zijn gevoel van onvermogen. In zulke situaties kan systeemtherapie echt een onmisbaar onderdeel van het geheel zijn.
Inzicht verkrijgen door systeemtherapie kan op verschillende manieren. Er kan bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van: gezamenlijke gesprekken met de gezinsleden; individuele gesprekken; een familieopstelling.